30. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, pozostałe zobowiązania i rezerwy

w tysiącach złotych	Nota	31 grudnia 2013	31 grudnia 2012 (dane przekształcone)	1 stycznia 2012 (dane przekształcone)
Zobowiązania finansowe
Długoterminowe zobowiązania finansowe
Pozostałe zobowiązania finansowe:	31.1	235	1.204	15.194
Zobowiązania inwestycyjne		235	-	13.296
Pozostałe		-	1.204	1.898
Razem		235	1.204	15.194
Krótkoterminowe zobowiązania finansowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	31.1	2.396.086	2.174.451	2.812.259
w tym wobec jednostek powiązanych	36.1	8	138	6.823
Pozostałe zobowiązania finansowe:	31.1	200.455	253.232	197.725
Zobowiązania inwestycyjne		158.385	178.074	172.706
w tym wobec jednostek powiązanych	36.1	32	-	-
Zobowiązania wobec ubezpieczycieli		3.764	3.077	3.671
Rozliczenia z tytułu wspólnych przedsięwzięć (złoża norweskie)		15.926	58.077	-
Pozostałe		22.380	14.004	21.348
w tym wobec jednostek powiązanych	36.1	167	-	-
Razem		2.596.541	2.427.683	3.009.984
Razem zobowiązania finansowe		2.596.776	2.428.887	3.025.178
Zobowiązania niefinansowe
Długoterminowe zobowiązania niefinansowe
Rezerwy		698.841	397.967	307.681
Dotacje		11.987	13.089	14.415
Pozostałe		782	-	271
Razem		711.610	411.056	322.367
Krótkoterminowe zobowiązania niefinansowe
Rezerwy		162.938	21.256	20.790
Zobowiązania budżetowe inne niż podatek dochodowy (1)		720.199	686.520	966.530
Dotacje		30.582	26.359	24.906
Rozliczenia z tytułu wspólnych przedsięwzięć (złoża norweskie)		721	55.092	-
Zaliczki na dostawy		32.005	4.509	9.483
Pozostałe		23.039	22.020	24.893
Razem		969.484	815.756	1.046.602
Razem zobowiązania niefinansowe		1.681.094	1.226.812	1.368.969
Razem		4.277.870	3.655.699	4.394.147
w tym:
część długoterminowa		711.845	412.260	337.561
część krótkoterminowa:		3.566.025	3.243.439	4.056.586
- z tytułu dostaw i usług		2.396.086	2.174.451	2.812.259
- pozostałe		1.169.939	1.068.988	1.244.327

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są nieoprocentowane i zazwyczaj rozliczane w terminach w przedziale 7 - 60 dni. Pozostałe zobowiązania są nieoprocentowane, ze średnim 1 miesięcznym terminem płatności. Kwota wynikająca z różnicy pomiędzy zobowiązaniami a należnościami z tytułu podatku od towarów i usług jest płacona właściwym władzom podatkowym w okresach miesięcznych. Zobowiązania z tytułu odsetek są zazwyczaj rozliczane w okresach 1 miesięcznych w ciągu całego roku obrotowego.

Analiza wrażliwości zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań na ryzyko rynkowe związane ze zmianami kursów walut została przedstawiona w nocie 32.3.1.

Analiza wymagalności zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań została przedstawiona w nocie 32.5.

30.1 Rezerwy

w tysiącach złotych	Nota	Rezerwy na koszty likwidacji i rekultywacji					Pozostałe rezerwy	Razem
		Rezerwy na wyłączone z użytkowania instalacje rafineryjne	Rezerwa na lądowe kopalnie ropy naftowej Republika Litwy	Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej i gazu Morze Północne	Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej Morze Bałtyckie	Fundusz likwidacji zakładu górniczego Morze Bałtyckie
1 stycznia 2013		41.770	18.268	117.132	180.817	27.481	33.755	419.223
Utworzenie		-	-	265.709	-	-	8.373	274.082
Aktualizacja szacunku kosztów likwidacji		-	723	11.995	(1.404)	-	-	11.314
Zmiany wysokości rezerw wynikające z przybliżenia czasu wykonania zobowiązania (efekt odwracania dyskonta)	9.6	263	895	5.085	9.041	-	-	15.284
Przeniesienie na fundusz likwidacji zakładu górniczego		-	-	-	(1.654)	1.654	-	-
Odsetki od funduszu likwidacji zakładu górniczego		-	-	-	-	731	-	731
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych		-	254	(49.975)	-	-	(990)	(50.711)
Szacunek kosztów usunięcia platformy MOPU ze złoża YME		-	-	281.859	-	-	-	281.859
Wykorzystanie		(828)	-	(69.537)	-	-	(8.067)	(78.432)
Rozwiązanie		(5.077)	(957)	-	-	-	(5.537)	(11.571)
31 grudnia 2013		36.128	19.183	562.268	186.800	29.866	27.534	861.779
w tym:
część długoterminowa		35.854	19.183	419.085	186.800	29.866	8.053	698.841
część krótkoterminowa		274	-	143.183	-	-	19.481	162.938

 

w tysiącach złotych	Nota	Rezerwy na koszty likwidacji i rekultywacji					Pozostałe rezerwy	Razem
		Rezerwy na wyłączone z użytkowania instalacje rafineryjne	Rezerwa na lądowe kopalnie ropy naftowej Republika Litwy	Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej i gazu Morze Północne	Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej Morze Bałtyckie	Fundusz likwidacji zakładu górniczego Morze Bałtyckie
1 stycznia 2012		41.641	18.916	59.064	163.522	24.491	20.837	328.471
Utworzenie		140	-	-	-	-	16.581	16.721
Aktualizacja szacunku kosztów likwidacji		-	959	56.506	11.823	-	-	69.288
Zmiany wysokości rezerw wynikające z przybliżenia czasu wykonania zobowiązania (efekt odwracania dyskonta)	9.6	263	1.356	3.324	7.358	-	43	12.344
Przeniesienie na fundusz likwidacji zakładu górniczego		-	-	-	(1.886)	1.886	-	-
Odsetki od funduszu likwidacji zakładu górniczego		-	-	-	-	1.104	-	1.104
Objęcie kontrolą (GK AB LOTOS Geonafta) (1)		-	4.097	-	-	-	-	4.097
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych		-	(1.424)	(1.740)	-	-	(95)	(3.259)
Wykorzystanie		-	-	(22)	-	-	(1.703)	(1.725)
Rozwiązanie		(274)	(3.588)	-	-	-	(1.908)	(5.770)
Dekonsolidacja (GK AB LOTOS Geonafta) (1)		-	(2.048)	-	-	-	-	(2.048)
31 grudnia 2012		41.770	18.268	117.132	180.817	27.481	33.755	419.223
w tym:
część długoterminowa		41.497	18.268	117.132	180.817	27.481	12.772	397.967
część krótkoterminowa		273	-	-	-	-	20.983	21.256

Rezerwy na wyłączone z użytkowania instalacje rafineryjne dotyczą głównie rezerwy na rekultywację oraz koszty rozbiórki i likwidacji wyłączonych z użytkowania instalacji w spółce LOTOS Terminale S.A. w kwocie 28.933 tys. zł (31 grudnia 2012: 34.839 tys. zł).

Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej na Morzu Bałtyckim dotyczy rezerwy na przyszłe koszty likwidacji kopalń ropy naftowej na obszarach górniczych B - 3 i B - 8.

Rezerwa na morskie kopalnie ropy naftowej i gazu na Morzu Północnym dotyczy rezerwy na przyszłe koszty likwidacji kopalni ropy naftowej na złożu YME oraz kopalń ropy naftowej i gazu na złożach Heimdal nabytych w 2013 roku.

W dniu 12 marca 2013 roku operator złoża YME - spółka Talisman Energy Norge AS („Talisman”, „Operator”) i dostawca platformy MOPU (ang. Mobile Operating and Production Unit) przeznaczonej do eksploatacji złoża YME - spółka Single Buoy Moorings Inc. („SBM”) ogłosiły informację o zawarciu porozumienia w sprawie usunięcia wadliwej i ewakuowanej od połowy lipca 2012 roku platformy ze złoża YME oraz zakończenia obowiązywania wszystkich dotychczas zawartych pomiędzy stronami umów i porozumień w związku z realizacją projektu YME (patrz nota 35.1). W wyniku porozumienia Grupa ujęła rezerwę na przyszłe koszty usunięcia platformy MOPU ze złoża YME w wysokości 281.859 tys. zł (526.151 tys. NOK), w tym w części krótkoterminowej, która w 2013 roku została częściowo wykorzystana w kwocie 69.527 tys. zł (129.787 tys. NOK).

Prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2013 roku kwota rezerwy, o której mowa powyżej, w łącznej wysokości 196.319 tys. zł, w tym część długoterminowa: 53.136 tys. zł (107.280 tys. NOK) oraz część krótkoterminowa: 143.183 tys. zł (289.084 tys. NOK) została ustalona przy uwzględnieniu następujących założeń:

• Platforma MOPU zostanie usunięta ze złoża YME nie później niż w 2015 roku,
• Kwota rezerwy pokrywa całość zatwierdzonego przez partnerów licencji YME pozostałego do wykorzystania na dzień 31 grudnia 2013 roku budżetu na usunięcie platformy MOPU ze złoża.

W związku z akwizycją w 2013 roku pakietu aktywów Heimdal na Norweskim Szelfie Kontynentalnym utworzona została rezerwa na przyszłe koszty likwidacji nabytych aktywów wydobywczych w wysokości 265.709 tys. zł (496.004 tys. NOK). Planowany termin likwidacji nowo nabytych aktywów trwałych morskiej kopalni ropy i gazu na złożach projektu Heimdal i rekultywacji terenu przypada na lata 2014 - 2035. Na dzień 31 grudnia 2013 roku w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupa prezentuje ww. rezerwę w pozycji Pozostałe zobowiązania i rezerwy w kwocie 245.671 tys. zł (496.004 tys. NOK, patrz nota 13 informacje dotyczące nabycia udziałów w norweskich koncesjach wydobywczych i poszukiwawczych - Heimdal).

Pozostałe rezerwy

Na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa ujęła rezerwę na zobowiązanie z tytułu warunkowych płatności wynikających z umowy nabycia aktywów Heimdal w kwocie 5.089 tys. zł (10.275 tys. NOK).

Grupa ujęła rezerwę na nieuniknione koszty wynikające z wcześniej zawartej umowy na odbiór i transport ropy naftowej wydobytej ze złoża YME. Rezerwa ta utworzona była w 2012 roku w kwocie 12.492 tys. zł (tj. 22.500 tys. NOK) a w następstwie negocjacji i skrócenia terminu zakończenia kontraktu została ona częściowo rozwiązana. Wykorzystanie w 2013 roku wynosiło 5.353 tys. zł (9.992 tys. NOK) a rozwiązanie 4.912 tys. zł (9.170 tys. NOK). Na dzień 31 grudnia 2013 roku wartość rezerwy wynosiła 1.653 tys. zł (3.338 tys. NOK).

Ponadto na dzień 31 grudnia 2013 roku oraz na dzień 31 grudnia 2012 roku Grupa wykazuje rezerwę dotyczącą postępowania sądowego z powództwa WANDEKO, którego stroną jest spółka LOTOS Paliwa Sp. z o.o. w kwocie 15.318 tys. zł (szerzej opisano w nocie 35.1).

30.2 Dotacje

w tysiącach złotych	Nota	za rok zakończony 31 grudnia 2013	za rok zakończony 31 grudnia 2012
Stan na początek okresu		39.448	39.321
Otrzymane w trakcie roku		5.196	2.186
Ujęte w skonsolidowanym wyniku	9.3	(2.075)	(2.059)
Stan na koniec okresu		42.569	39.448
w tym:
część długoterminowa		11.987	13.089
część krótkoterminowa		30.582	26.359

Dotacje dotyczą głównie nieodpłatnie otrzymanych licencji oraz dotacji z EkoFunduszu na wykorzystanie gazu odpadowego z morskiej kopalni ropy naftowej do celów grzewczych.

Ponadto Grupa korzysta z pomocy rządowej w rozumieniu MSR 20 „Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej”.

W okresie do 30 kwietnia 2011 roku Grupa była beneficjentem ulgi z tytułu produkcji biokomponentów, która wynikała z Ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 roku, Nr 74, poz. 397 t.j.) – art. 19a. Pomoc publiczna wynikająca z przytoczonych przepisów została zatwierdzona decyzją Komisji Europejskiej nr N 57/08 z 18 września 2009 roku w sprawie zezwolenia na pomoc operacyjną państwa w zakresie biopaliw. Ulga umożliwiała producentom biopaliw odliczanie od należnego podatku dochodowego kwoty stanowiącej maksymalnie 19% nadwyżki wartości wytworzonych biopaliw nad wartością wytworzonych paliw ciekłych o tej samej wartości kalorycznej, obliczonych według cen średnich. Zgoda Komisji Europejskiej na stosowanie ulgi wygasła 30 kwietnia 2011 roku. Nierozliczona kwota ulgi jest rozliczana w bieżących zaliczkach na podatek dochodowy od osób prawnych. Podatek odroczony dotyczący ulgi biokomponentowej został przedstawiony w nocie 10.3. a efekt podatkowy z tego tytułu w nocie 10.2.

Grupa korzysta z ulgi na nabycie nowych technologii, która wynika z Ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 roku, Nr 74, poz. 397 t.j.) – art. 18b. Ulga umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania kwoty nie przekraczającej 50% wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii. Wpływ ulgi na niniejsze sprawozdanie finansowe Grupy był nieistotny.